รายการสุขและสวยโดย BIM100

สาเหตุและอาการ ปวดเข่า กระดูกเสื่อม ข้อเสื่อม อักเสบ  

ข้อเสื่อมเกิดจากการสึกกร่อนของกระดูกอ่อนผิวข้อและมีกระดูกงอกอยู่ที่ขอบข้อ ซึ่งกระดูกอ่อนที่ผิวข้ออาจลอกหลุดออก ทำให้ข้อเคลื่อนไหวได้น้อยลง มีอาการปวดในข้อและข้อผิดรูปร่างส่งผลให้เกิดความไม่มั่นคงและรับน้ำหนักตัวไม่ไหว  สาเหตุหลักของการเกิดข้อเสื่อมมักเป็นไปตามอายุ  แต่อาจเป็นผลมาจากสาเหตุทางกรรมพันธุ์ และสาเหตุอื่น ๆ เช่น การใช้ข้อทำงานมากเกินไป หรือการเกิดข้ออักเสบชนิดอื่น ๆ ผลมาจากน้ำหนักตัวเกินไปเป็นเหตุของโรคข้อเสื่่อม  เป็นปัจจัยเสื่ยงอย่างหนึ่งที่ส่งเสริมให้เป็นมากขึ้น

อาการของข้อเข่าเสื่อม มักเริ่มอาการปวดตอนเช้า หากเป็นมากจะรู้สึกปวดมากขึ้นในขณะออกกำลังกาย เดิน ขึ้นลงบันได นั่งพับเข่า ขยับข้อได้น้อยลง เวลาขยับเกิดเสียงกระดูกเสียดสีกัน ข้อโตขึ้นเนื่องจากมีการสร้างกระดูกที่งอกบริเวลณขอบข้อ เอ็นและเนื้อเยื่อหนตัวขึ้นจนทำให้เกิดข้อผิดรูป กล้ามเนื้อรอบข้ออ่อนแรง เวลาเคลื่อนไหวทำให้ปวดมาก อาการจะดีขึ้นเมื่อหยุดพักการใช้ข้อ

ลักษณะของโรค คือมีการสูญเสียเนื้อกระดูกอ่อนผิวข้ออย่างมากจากการที่ถูกสลายโดยสารสื่อกลางบางอย่าง  ดั้นนั้นการลดการอักเสบ ลดการสลายตัวแลเพิ่มการสร้างกระดูกอ่อนจะช่วยลดอการปวดข้อและทำให้ข้อทำงานได้ดีขึ้น ในขณะที่ข้ออักเสบรูมาตอยด์ เป็นโรคเรื้อรังชนิดหนึ่งที่ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายสร้างภูมิขึ้นมาต่อต้านเนื้อเยื่อยบริเวณข้อ อาการระยะแรกจะปวดข้อ ข้อบวม โดยเฉพาะข้อนิ้วมือ และเป็นทั้งสองข้างพร้อมกัน ส่วนที่เท้ามักเป็นตรงข้อเท้า ถ้าอาการรุนแรงจะบวมมาก และกระดูกถูกทำลายจนมีการหงิกงอและพิการในที่สุด

ปัญหาเหล่านี้เกิดจาก เม็ดเลือดขาวหลังสารที่ก่อให้เกิดอาการอักเสบ คือ IL-1B  TNF-a IL-6 และ IL-17 มากเกิตไป  คณะวิจัย Operation bim ได้วิจัยและพัฒนาสารเสริมประสิทธิภาพจากสารมังคุด งาดำ ถั่งเหลือง ฝรั่ง และบัวบก จนได้แคปซูลเสริมอาหารที่พิสูจน์โดยศูนย์วิจัยเทคโนโลยีชีวการแพทย์แล้วว่าสามารถลดการหลังสารเหล่านี้ได้  ด้วยประสิทธิภาพสูง นอกจากนี้แล้วสารสกัดทั้ง 5 ชนิด ที่ผสมอยู่ในแคปซูลยังสามารถเสริมสร้างคอลลาเจนและกระดูกอ่อนเมื่อมีการใช้ต่อเนื่องอีกด้วย

ชมคลิป สาเหตุของข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุ (สาเหตุปวดเข่า) โดย ศ.ดร.พิเชษฐ์  วิริยะจิตรา หัวหน้าคณะนักวิจัย Operation bim

ปัจจัยที่ทำให้เกิดข้อเข่าเสื่อม

• ภาวะโรคอ้วน ทำให้ข้อเข่าต้องแบกรับน้ำหนักมากเกินไป เวลานั่งยองๆ หรือนั่งพักเพียบ ฯ
• กรณีที่เกิดอุบัติเหตุ หรือเล่นกีฬาหักโหมมากเกินไป
• อาการข้ออักเสบรูมาตอยด์ ติดเชื้อในข้อ หรือ เก๊าต์

อาการเริ่มต้นของโรคข้อเข่าเสื่อม ในระยะแรก อาจจะรู้สึกข้อเข่าขัดๆ  เวลาเดิน ยืน ลุก นั่ง ขึ้นลงบันได มีอาการเจ็บตรงข้อ ดึงบริเวณเข่า มีเสียงในข้อ เวลาที่มีการเคลือนไหว หรืออาจจะมีข้ออักเสบร่วมด้วย ต่อมาก็จะมีอาการปวด ปล่อยทิ้งไว้นานจะมีอาการข้อเข่ายึดติด ข้อเข่าเริ่มโก่งงอได้

การดูแลสุขภาพเพื่อถนอมข้อ

1. การปรับเปลี่ยนอริยาบถและสภาพแวดล้อมให้เหมาะสมในชีวิตประจำวัน เพื่อไม่ให้ข้อเสื่อมมากขึ้นและยืดอายุการใช้งานของข้อให้ยาวมากทีสุด  ควรนั่งบนเก้าอี้ มีที่รองแขนเพื่อช่วยพยุงตัวลุกขึ้นได้สะดวก ไม่ควรนั่งพับเพียบ นั่งขัดสมาธิ นั่งคุกเข่า นั่งยอง ๆ หรือนั่งราบบนพื้น เพราะท่านั่งจะทำให้ผิวขัอเข่าเสืียดสีกันมากขึ้น ทำให้เกิดความเสื่อมเร็วขึ้น หลีกเลี่ยงการนั่งและยืน อยู่ในท่าเดียวนาน ๆ  การนอนควรนอนบนเตียงสูงระดับเข่าไม่ควรนอนราบกับพื้น เพราะการล้มตัวนอนและการลุกขึ้น ต้องใช้แรงจากข้อเข่าเพื่อช่วยในการเปลี่ยนท่า  หลึกเลี่ยงการยกและถือของหนัก 
2. การควบคุมน้ำหนักตัว ให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม  น้ำหนักที่มากขึ้นเพิ่มแรงกดหรือกระแทกบนข้อต่อทุกครั้งที่เคลื่อนไหว
3. การบริหารกล้ามเนื้อและออกกำลังกาย  การบริหารกล้ามเนื้อต้นขามีความสำคัญมาก ถ้ากล้ามเนื้อนี้ใหญ่และแข็งแรง ก็มีส่วนเสริมความมั่นคงให้กับข้อเข่าจะชลอข้อเข่าเสื่อมได้ โดยป้องกันแรงกดดันที่ข้อในขณะที่ใช้ข้อในการลุกขึ้นและยังป้องกันการกระแทกที่กระทำต่อข้อเข่าในขณะเดิน